|  رنگ  |  + 0 -  | 
ADA
بستن این پنجره
راهنما

این سایت مطابق با استاندارهای ADA برای نابینایان مناسب‌سازی شده و سازگاری این استاندارد در بخش‌های مختلف لحاظ گردیده است.
بستن این پنجره

محدوده مطالعاتی رزن - قهاوند

محدوده مطالعاتی رزن - قهاوند با وسعت حوزه آبریز3084 کیلومترمربع در شمال‌شرقی استان همدان واقع و یکی از دشت‌های حوزه آبریز قره‌چای محسوب می‌گردد. این محدوده مطالعاتی از شمال توسط خط‌الراس ارتفاعات آق‌دربند، قره‌گونی و آران از استان قزوین، از غرب توسط خط‌الراس ارتفاعات قره‌داغ و قلی‌آباد از حوزه آبریز دشت کبودرآهنگ، از شرق توسط حد جدا کننده حوزه آبریز (ارتفاعات کوه‌سفید و قزل‌داغ) از دشت ساوه (استان مرکزی) و حد جنوبی آن از دشت کمیجان اراک در حوالی روستای فیروزآباد و دولت‌آباد جدا می‌شود. سطح گسترش سفره اصلی آب زیرزمینی (آبخوان) این دشت 1709 کیلومترمربع می‌باشد. شهر رزن درفاصله 80 کیلومتری از مرکز استان با ارتفاع 1841 متر از سطح دریا و مختصات ¢20 و 49 درجه طول شرقی و ¢23و 35 درجه عرض شمالی واقع گردیده است. ضمناً از جنوب ناحیه مورد بررسی رودخانه قره‌چای از محدودة مطالعاتی کمیجان وارد دشت می‌شود که بعد از عبور از شرق قهاوند و حرکت به سمت شمال امین‌آباد کرد در شرق پیرنهان به شاخه ورودی از دشت کبودرآهنگ متصل و ضمن ادامه مسیر در جهت شمال‌شرق در شرق محدوده مطالعاتی رزن - قهاوند نهایتاًَ درحوالی روستاه‌های ده دوان و عمرآباد از منطقه خارج می‌گردد.
در این محدوده مطالعاتی چهار ایستگاه باران‌سنجی خمیگان، زهتران، قهاوند و عمرآباد وجود دارد متوسط میزان بارندگی در طی دوره آماری 40 ساله ایستگاه خمیگان 9/ 283 میلی‌متر و این رقم برای ایستگاه زهتران در دوره آماری 25 ساله آن برابر 5/257 میلی‌متر محاسبه شده است متوسط بارندگی سالانه در ایستگاه قهاوند در طول دوره آماری230 میلی‌متر و متوسط میزان بارندگی سالانه در ایستگاه عمرآباد 244 میلی‌مترمی‌باشد. بر اساس آمارهای فوق‌الذکر میزان متوسط بارندگی در این محدوده را می‌توان برابر 8/253 میلی‌متر در نظر گرفت. میزان بارندگی در ایستگاه‌های زهتران، خمیگان، قهاوند و عمرآباد در سال آبی 87-86 به ترتیب برابر 187، 3/207، 5/119 و 193 میلی‌متر در سال بوده است، لذا میانگین بارندگی در سال آبی 87-86 برای محدوده مطالعاتی برابر با 7/176 میلی‌متر می‌باشد. 2-1- درجه حرارت با توجه به آمار ایستگاه اندازه‌گیری دما در خمیگان متوسط دوره آماری ایستگاه درجه حرارت 28/11 درجه سانتیگراد می‌باشد، میزان متوسط دما در ایستگاه قهاوند در 26 سال گذشته 3/11 درجه سانتیگراد می‌باشد؛ میزان متوسط دما در ایستگاه عمرآباد در 20 سال گذشته 68/11 درجه سانتیگراد می‌باشد. 2-2- تبخیر تبخیر سالیانه از طشتک در طول این دوره آماری 40 ساله در ایستگاه خمیگان برابر 1820 میلی‌متر و میزان تبخیر از طشتک طی دوره آماری 20 ساله در ایستگاه عمرآباد 2347 میلی‌متر در سال محاسبه شده است. میزان تبخیر از طشتک طی دوره آماری 26 ساله در ایستگاه قهاوند 6/1846 میلی‌متر در سال محاسبه شده است.
در این حوزه چهار رودخانه اصلی خمیگان، زهتران، قوری چای و شراء (قره‌چای) وجود داردکه آمار آن‌ها به شرح ذیل ارائه شده است. ضمن آنکه عمدتاً جریان آب درآن‌ها فصلی می‌باشد. رودخانه خمیگان: اندازه‌گیری آبدهی این رودخانه در ایستگاه خمیگان با مختصات ²41و¢01و°49 طول شرقی و ²13و¢22و°35 عرض شمالی از سال 1346 شروع گردیده است. این رودخانه از دامنه ارتفاعات شمالی اوزن بلاغ، خلج، دولت‌آباد و وفس سرچشمه گرفته و به‌طرف جنوب جریان یافته در قسمت‌های جنوبی از کنار روستاهای سراوک، نگارخاتون و جهان‌آباد عبور و در نهایت به رودخانه قره‌چای می‌ریزد. متوسط آبدهی این رودخانه در طول دوره آماری 37 ساله برابر 38/0 مترمکعب در ثانیه (98/11 میلیون مترمکعب درسال) است. اندازه‌گیری میانگین آبدهی این رودخانه در سال آبی 84-83 برابر 105/0 مترمکعب در ثانیه ( معادل 313/3 میلیون مترمکعب درسال) می‌باشد. رودخانه زهتران: این رودخانه از ارتفاعات قاراش، گوجه بغاز، کرفس و شوند واقع در شمال منطقه سرچشمه گرفته و در نهایت با روندی شمالی–جنوبی و با گذر از کنار روستای نصیرآباد به رودخانه قره‌چای می‌پیوندد. ایستگاه اندازه‌گیری این رودخانه به‌نام زهتران در طول جغرافیایی ²06و¢08و°49 و عرض شمالی ²35و¢15و°35 واقع می‌باشد. متوسط آبدهی سالانه این رودخانه در طول دوره آماری برابر 32/0 مترمکعب در ثانیه (10 میلیون مترمکعب در سال) محاسبه شده است. اندازه‌گیری میانگین آبدهی این رودخانه در سال آبی 84-83 برابر 227/0 مترمکعب در ثانیه (معادل 17/7 میلیون مترمکعب در سال) می‌باشد. قوری‌چای: این رودخانه که در اغلب ایام سال فاقد جریان می‌باشد در سال 1369 زیر پوشش اندازه‌گیری قرار گرفت. متوسط آبدهی سالانه (طول این دوره آماری 15 ساله) برابر 13/0 مترمکعب در ثانیه (01/4 میلیون مترمکعب در سال ) برخوردار است. اندازه‌گیری میانگین آبدهی این رودخانه در سال آبی 84-83 برابر 095/0 مترمکعب در ثانیه (معادل 99/2 میلیون مترمکعب در سال) می‌باشد. رودخانه قره‌چای: ایستگاه اندازه‌گیری رودخانه قره‌چای در محدوده استان همدان در عمرآباد واقع می‌باشد(خروجی دشت) و میزان روان‌آب متوسط آن در طی دوره آماری 36 ساله برابر 31/6 مترمکعب در ثانیه محاسبه شده است. لازم به ذکر است که در سال‌های (83-1375) روان‌آب رودخانه مواجه با کاهش حدود 90 درصد بوده است. در سال آبی 78-77 و در پی آغاز خشک‌سالی‌ها آبدهی این رودخانه به 01/0 مترمکعب (10 لیتر در ثانیه) رسیده است. میانگین آبدهی این رودخانه در ایستگاه فوق در سال آبی 84-83 برابر 11/3 مترمکعب در ثانیه (معادل 98 میلیون مترمکعب در سال) می‌باشد.
ارتفاعات محدوده مطالعاتی رزن - قهاوند در سمت شمال بیشتر از جنس سنگ‌های آتشفشانی و توف و دگرگونی در سمت شمال‌شرق شامل لایه های آهکی، مارنی، کنگلومرایی و ماسه‌سنگی مربوط به الیگومیوسن، در سمت شرق رسوبات شیل و ماسه سنگ و در سمت غرب بیشتر از جنس توده‌های آذرین دیوریتی و گرانیتی هستند. قدیمی‌ترین سنگ‌های موجود در این محدوده اسلیت‌های کم دگرگون یافته و شیست‌ها می‌باشند که دارای سن تریاس و ژوراسیک فوقانی هستند. این سنگ‌ها در کوه‌های آوج و رزن مانند کوه پاشالو شرق گل تپه در نزدیکی و مجاورت قره بلاغ گسترش قابل ملاحظه‌ای را از خود نشان می‌دهد. قاعده این تشکیلات در منطقه مورد مطالعه رخنمون ندارد. اتفاق و تجمع این سنگ‌ها که انواع مختلف شیست‌ها از جمله کلریت شیست، مسکویت شیست و بیوتیت شیست را تشکیل می‌دهند، همراه با شواهد و قرائن صحرایی دلالت بر درجه ضعیف دگرگونی، از نوع دگرگونی محلی را برای این سنگ‌ها مشخص می‌کند. همان‌طوریکه اشاره شده قاعده سنگ‌های دگرگونی در محل مورد مطالعه رخنمون و بیرون زدگی ندارد ولی کمی دورتر در جایی‌که توسط رسوبات دگرگون شده کرتاسه پوشیده می‌شود، قابل ملاحظه است، سن دگرگونی احتمالاً بین کرتاسه و ائوسن می‌باشد. در نیمه جنوبی این محدوده مطالعاتی (قهاوند) جنس ارتفاعات حاشیه دشت در قسمت‌های غربی و جنوب‌غربی شامل رسوبات ژوراسیک با جنس ماسه‌سنگ، شیل همراه با آهک‌های: سیلتی عدسی‌شکل – شیست، اسلیت و مارن می‌باشد تشکیلات کرتاسه شامل آهک- آهک مارنی، سنگ‌جوش و ماسه‌سنگ بر روی رسوبات ژوراسیک قرار گرفته است. تشکیلات کرتاسه در غرب گسترش بیشتری دارند در حالی‌که در جنوب‌غربی تشکیلات ژوراسیک فزونی می‌یابد. در نیمه جنوبی در دامنه کلیه ارتفاعات آبرفت‌های قدیم و جوان دوران چهارم وجود دارد که حاصل تخریب ارتفاعات اطراف می‌باشد. این واریزه‌ها در برخی قسمت‌ها تا حدودی سخت شده و حالت کنگلومرایی پیدا کرده‌اند.

جدول تعداد و تخلیه منابع آب زیرزمینی دشت رزن – قهاوند

منبع آبی

سال آماربرداری

چاه عمیق

چاه نیمه عمیق

قنات

چشمه

جمع

تعداد

تخلیه

تعداد

تخلیه

تعداد

تخلیه

تعداد

تخلیه

تعداد

تخلیه

1373

1633

604

897

75

173

4/121

300

3/35

3003

7/835

سال 1382

1185

352

603

55

96

64

104

3/15

1988

3/486

 

ارقام تخلیه برحسب میلیون مترمکعب می‌باشد.

در سال‌های قبل دشت‌های رزن و قهاوند در قالب دو دشت جداگانه بررسی می‌شد و حتی دشت جنوب رزن هم در مجموعه‌های کوچکتری بصورت جداگانه مورد بررسی قرار می‌گرفت (به علت حساس بودن منطقه دو هیدروگراف جداگانه برای قسمت شمالی بالای جاده ساوه و قسمت جنوبی شامل فامنین و قهاوند نیز تهیه می‌شود) ولی با تغییرات انجام گرفته در مرز محدوده‌های مطالعاتی دشت‌های رزن – قهاوند، آبخوان آب زیرزمینی آن‌را بصورت یکپارچه هم می‌توان مورد بررسی قرار داد، لذا با توجه به حوزه گسترش دشت، نقشه تیسن جدید ترسم گردیده، وسعت کنونی آبخوان برابر 1709 کیلومترمربع جمعا" از ترکیب دو دشت قبلی بدست آمده است. و هیدروگراف جدید بر اساس اندازه‌گیری تعداد 73 حلقه چاه مشاهده‌ای از سال 1367 تا سال 1387 برای آن تهیه شده میزان افت در دشت کنونی از سال 1363 شروع شده در 24 سال گذشته معادل 41/23 متر (متوسط افت دوره آماری 17/1 متر در سال) می‌باشد، میزان کسری حجم مخزن طی 24 سال گذشته با توجه به میزان ضریب ذخیره 5/4 درصدی حدود 35/1800 میلیون مترمکعب (حدود 8/1 میلیارد متر مکعب) برآورد گردیده است (متوسط افت دوره آماری 17/1 متر و کسری حجم مخزن سالانه معادل 02/90 میلیون متر مکعب در هر سال) برای سال آبی 87-1386 میزان افت آب زیرزمینی 16/2 متر می‌باشد و کسری حجم مخزن آن برابر 24/166 میلیون مترمکعب در سال برآورد گردیده است؛ بیشترین میزان افت و کسری حجم مخزن در یک سال آبی به علت خشکسالی و برداشت زیاد از منابع آب در 24 سال گذشته رخ داده است.

 

جدول شماره 13- ارقام هیدروگراف دشت رزن- قهاوند در سال‌های آبی 87-1367

سال آبی

مهر67

آبان

آذر

دی

بهمن

اسفند

فروردین

اردیبهشت

خرداد

تیر

مرداد

شهریور

67-68

1697.61

1697.77

1697.89

1697.90

1698.25

1698.82

1699.26

1698.47

1697.90

1697.24

1696.66

1696.31

68-69

1695.88

1695.78

1696.03

1696.21

1696.79

1697.43

1697.61

1697.26

1696.67

1696.16

1695.38

1694.77

69-70

1694.53

1694.61

1694.62

1694.85

1695.30

1695.77

1696.12

1696.20

1695.70

1694.65

1694.33

1693.96

70-71

1693.56

1693.62

1693.81

1694.02

1694.24

1694.35

1695.10

1695.40

1695.93

1695.73

1695.46

1695.11

71-72

1694.43

1694.36

1694.46

1694.49

1694.85

1695.16

1695.86

1696.07

1695.83

1695.47

1695.09

1694.47

72-73

1693.50

1693.62

1693.69

1693.87

1694.06

1694.65

1694.99

1694.74

1694.69

1694.45

1694.04

1693.63

73-74

1693.16

1693.28

1693.77

1693.79

1694.04

1694.46

1694.85

1695.00

1695.15

1694.86

1694.17

1693.70

74-75

1693.54

1693.36

1693.38

1693.27

1693.48

1693.79

1693.95

1693.81

1693.56

1692.94

1692.12

1691.94

75-76

1691.77

1691.59

1691.68

1691.91

1692.14

1692.48

1692.79

1692.80

1692.48

1691.64

1690.77

1690.30

76-77

1689.57

1689.34

1689.55

1689.80

1690.37

1690.58

1691.22

1690.97

1690.47

1689.84

1689.38

1689.03

77-78

1688.22

1688.33

1688.50

1688.78

1689.06

1689.57

1689.97

1689.04

1688.32

1687.84

1687.40

1687.12

78-79

1686.92

1687.20

1687.37

1687.97

1688.44

1688.79

1688.85

1688.06

1687.31

1686.71

1686.14

1685.39

79-80

1685.30

1685.34

1685.66

1686.18

1686.62

1687.17

1687.22

1686.64

1685.92

1685.09

1684.61

1684.05

80-81

1684.31

1684.71

1684.98

1685.14

1685.37

1685.67

1685.99

1685.63

1684.93

1684.48

1684.21

1683.20

81-82

1683.07

1683.48

1684.14

1684.17

1684.46

1684.88

1685.00

1685.07

1684.32

1683.52

1683.08

1682.66

82-83

1682.83

1682.86

1683.21

1683.69

1683.92

1684.36

1684.69

1684.61

1684.46

1684.04

1683.35

1683.07

83-84

1683.36

1683.45

1683.73

1684.28

1684.81

1686.12

1685.62

1685.33

1684.40

1684.02

1683.56

1683.32

84-85

1683.17

1683.28

1683.49

1684.01

1684.48

1684.82

1684.64

1684.05

1683.83

1682.89

1682.24

1681.78

85-86

1681.72

1681.832

1682.026

1682.48

1682.739

1683.095

1683.152

1682.979

1682.575

1681.839

1681.228

1680.8

86-87

1680.512

1680.118

1680.423

1680.742

1680.985

1681.403

1681.286

1680.725

1680.022

1679.63

1679.133

1678.559

87-88

1678.35

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 تاریخ ثبت : 1393/11/07
  آخرین به روزرسانی :
 
 6363
سایتـــ های مرتبطـ

آمار بازدیدکنندگان

  • کاربران آنلاین : 18
  • بیشترین بازدید همزمان : 507
  • بازدید امروز : 2,339
  • بازدید دیروز : 351
  • کل بازدید : 5,217,059
  • آخرین به روزرسانی : 1402/12/28 14:16:23
  • شناسه IP شما : 54.225.1.66

راه‌های تماس با ما

  • آدرس : همدان، خیابان جهاد، شرکت سهامی آب منطقه‌ای همدان
  • کدپستی : 6515914481
  • تلفن : 08138220737
  • فاکس : 08138220225
  • پست الکترونیکی : info[at]hmrw.ir
  • پیامک : 300074811
  • تلفن گویا :